Malina Prześluga
Debil
Malina Prześluga
Monolog upośledzonego mężczyzny, czterdziestolatka o umyśle pięciolatka, przetykany wymyślonymi scenkami ze Stumilowego Lasu. Wzorowany na Kubusiu Puchatku bohater nie jest mądry, ale w odróżnieniu od słynnego misia nie jest przy tym poczciwy ani sympatyczny, przeciwnie, doznawane krzywdy budzą w nim złość i chęć odwetu. Sztuka stawia pytania o prawo do emocji „poza cenzurą” i demaskuje fałsz wpisany często w deklaracje tolerancji i polityki równych szans. Pokazuje też, jak z wykluczenia rodzi się bunt, a z buntu totalitarne fantazje.
Przytuliłabyś go?
Rozmowa z Maliną Prześlugą
Jacek Sieradzki
Sztuki dla dorosłych Maliny Prześlugi są natarczywym wyzwaniem dla teatrów szukających materiału do efektownej, widowiskowej i niegłupiej rozmowy z widownią. Bo mówią o tym, że świat nie jest tym, czym się wydaje, a jeśli nawet jest, to z chwili na chwilę może przestać. Bo rysują prawdziwie dramatyczne, całościowe wizje i dają szansę teatrowi, by te wizje mocno i przejmująco uruchomił.
Bez przystani
Statek uchodźców w przededniu Zagłady
Eleonora Bergman, Piotr Laskowski
Nie natrafiliśmy na żadne wzmianki o Statku na wodzie, czy to w źródłach, wspomnieniach, czy to w opracowaniach naukowych. Wszystko, co mamy, to dwa zeszyty w fioletowych okładkach, włożone na początku lutego 1943 roku, wśród setek innych dokumentów, do jednej z dwóch baniek po mleku, ocalałe pod gruzami dawnej szkoły im. Bera Borochowa przy ul. Nowolipki 68, i wydobyte ponownie na światło dzienne w 1950 roku. Wychodząc od tekstu sztuki i towarzyszących mu notatek postaramy się określić czas jego powstania, prawdopodobne (choć dalece niepewne) nazwisko autora, a także możliwą (choć równie niepewną) drogę, jaką przebył, by znaleźć się pośród dokumentów zebranych przez pracującą pod kierunkiem Emanuela Ringelbluma grupę Oneg Szabat.
Statek na wodzie
Sztuka nieznanego autora lub autorki, napisana tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej i odnaleziona w Archiwum Ringelbluma. Jej akcja rozpoczyna się w Austrii 12 tygodni po Anschlussie i rozgrywa się od marca 1938 do czerwca 1939 roku. Opowiada o wydarzeniach na pokładzie statku Wicher, na którym przebywają żydowscy uchodźcy oraz na międzynarodowej konferencji poświęconej uchodźcom. Sztuka wyraźnie nawiązuje do konkretnych wydarzeń przy jednoczesnym konsekwentnym unikaniu ich precyzyjnego nazywania.
Małgorzata Leyko
Rejsy żydowskich uchodźców w dwudziestym wieku ze względu na cel podróży należy postrzegać w dwóch perspektywach: imigracji do Palestyny lub ucieczki dokądkolwiek bądź. Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera, po przyjęciu ustaw norymberskich i wybuchu drugiej wojny światowej rejsy do Palestyny stały się zjawiskiem masowym. Znalazło to wyraz w literaturze i w teatrze.
Sto Lat „Dybuka”
Anna Kuligowska-Korzeniewska
Dybuk Szymona An-skiego zapoczątkował nie tylko nową erę w dziejach teatru żydowskiego, ale spowodował „dybukizację teatru polskiego”, która z krótkimi przerwami trwa do dzisiaj. Dramat ten kryje wiele tajemnic i ma równie bogatą historię jak biografia jego autora.
Ester Rachel Kamińska pakuje manatki
Joanna Krakowska
Autobiografię „matki teatru żydowskiego”, Ester Rachel Kamińskiej, która ukazała się właśnie po polsku, czyta się niczym powieść obyczajową, uwiarygodnioną historycznie i psychologicznie przez poczucie humoru narratorki, jej dystans do samej siebie i krytyczny ogląd rzeczywistości. Mamy tu obraz prowincji i korowody z lokalnymi władzami, nędzę i upokorzenia, śmiałe opowiadanie o własnej młodzieńczej ignorancji i trzeźwy ogląd późniejszych dokonań.
Justyna Kowalska-Leder
O twórczości Zofii Posmysz w kontekście zbioru jej dramatów radiowych, Czy to jest temat?, który ukazał się wraz z obszernym słowem wstępnym Anny R. Burzyńskiej w ramach projektu badawczego Dramat polski. Reaktywacjarealizowanego w Instytucie Badań Literackich PAN. Tom wydobywa z zapomnienia zróżnicowaną tematyczne i formalne radiową twórczość Zofii Posmysz. Niejako wyzwala ją z kręgu problematyki obozowej, a jednocześnie pozwala dostrzec pieczęć odciśniętą przez Auschwitz na wrażliwości autorki.
Po bandzie
Straszliwa Władza „Podobno”
Marek Beylin
Aktorzy bez etatu
Hierarchia potrzeb
(Herarchy of needs)
Adel Darwish
Przełożyła Dominika Górecka
Napisany przez syryjskiego aktora mieszkającego od kilku lat w Szwecji tekst, jest próbą uporządkowania wyobrażeń o doświadczeniach bliskowschodniej wojny i pierwszych krokach emigranta w nowej ojczyźnie. Jak te same marzenia i nadzieje funkcjonują w różnych rzeczywistościach – chaosu konfliktu zbrojnego i względnej stabilizacji. Co w jednej rzeczywistości wydaje się niezbędne, a co w innej jest tylko niekoniecznym do życia luksusem?
Moje serce tańczy
Rozmowa z Adelem Darwishem
Nawozy sztuczne
Wielkie żarcie
Tadeusz Nyczek
Z czym do dziecka?
Rozmowa z Dorotą Kowalkowską
Rozmowa z dramaturżką i prdagożką teatru o tym, jak dziś robi się teatr dla dzieci.
Ronja, czyli przekładaniec lata
Justyna Drath
Książkę Astrid Lindgren Ronja, córka zbójnika w warszawskim Teatrze Powszechnym wyreżyserowała Anna Ilczuk. Spektakl zaskakująco wiernie trzyma się tej historii, nie rezygnuje ani z realizmu, ani z umowności, idealnie balansując pomiędzy jedną a drugą konwencją.
Joanna Żygowska
Twórczość dramatyczna Jana Wilkowskiego jest postrzegana jako par excellence lalkowa, co we wstępie do antologii Spowiedź w drewnie potwierdziła i uzasadniła Halina Waszkiel, autorka wyboru i krytycznego omówienia zbioru, który ukazał się jako dwunasty tom serii Dramat polski. Reaktywacja. Nie bez powodu tekst wprowadzający nosi tytuł Pisanie teatru lalek i zawiera liczne argumenty potwierdzające tytułową tezę.
Varia
Nowe sztuki:
Mélody Mourey Les crapauds fous
Eustathia Mantzufa I Apolojia tis Marikiuri
Lola Blasco En amor y en la guerra
